Στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το 2016, Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε 62,9 εκατ. ψήφους ή αλλιώς το 46,1% όσων ψήφισαν και η αντίπαλός του, Χίλαρι Κλίντον εξασφάλισε 65,8εκατ. ψήφους ή το 48,3%. Νικητής όμως ήταν ο πρώτος, ως υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων και όχι η υποψήφια του Δημοκρατικού Κόμματος.
Πώς όμως μπορεί να συμβεί αυτό;
Η απάντηση σχετίζεται με το περίεργο – για εμάς τουλάχιστον- εκλογικό σύστημα στις ΗΠΑ. Και εξαιτίας αυτού πολλοί δεν δίνουν τόση σημασία σε δημοσκοπήσεις όταν η διαφορά μεταξύ δύο υποψηφίων είναι μικρή. Γιατί κατά μια έννοια η συγκέντρωση του μεγαλύτερου αριθμού ψήφων δεν εξασφαλίζει πάντα το εισιτήριο για τον Λευκό Οίκο.
Για να κατανοήσουμε τον τρόπο εκλογής του προέδρου στις ΗΠΑ θα πρέπει να έχουμε κατά νου πως αυτός εκλέγεται εν τέλει από το Εκλεκτορικό Κολλέγιο ή Σώμα Εκλεκτόρων.
Αν και υπάρχουν 50 πολιτείες, οι εκλογικές περιφέρειες είναι 56 (χωριστές εκλογικές περιφέρειες εντός δύο Πολιτειών, Μέιν (2) και Νεμπράσκα (3), και της Ουάσινγκτον (Περιοχή της Κολούμπια).
Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ψηφίζουν είτε νωρίτερα είτε την ημέρα των εκλογών επιλέγοντας το επιθυμητό για αυτούς δίδυμο προέδρου-αντιπροέδρου.
Οι ψήφοι όμως κάθε περιφέρειας, αν και σαφώς «πηγαίνουν» στους υποψηφίους που επέλεξαν, αυτό στο τέλος κατά κάποιο τρόπο δεν έχει και τόση σημασία.
Γιατί; Γιατί όποιο ζεύγος υποψηφίων εξασφαλίσει την πλειοψηφία σε ψήφους «κερδίζει» όλους του Εκλέκτορες της εκάστοτε εκλογικής περιφέρειας.
Πιο απλά: οι ψηφοφόροι εκφράζουν άμεσα την προτίμηση τους αλλά στην πραγματικότητα εκλέγουν έμμεσα τους Εκλέκτορες, οι οποίοι έχουν οριστεί από το κόμμα των υποψηφίων σε κάθε μία από τις 56 εκλογικές περιφέρειες προεκλογικά.
Και είναι αυτοί που θα εκλέξουν στη συνέχεια, άμεσα πλέον, τον/την νέο/νέα πρόεδρο και αντιπρόεδρο.
Έτσι, μετά την επικύρωση των αποτελεσμάτων κάθε υποψήφιο ζεύγος προέδρου και αντιπροέδρου συγκεντρώνει από τις εκλογικές περιφέρειες, όπου απλώς πλειοψήφησε, ένα συγκεκριμένο αριθμό Εκλεκτόρων με βάση την προτίμηση της λαϊκής ψήφου.
Ακολούθως συγκροτείται πανεθνικά το Εκλεκτορικό Κολλέγιο και τα μέλη του λίγες μέρες μετά τις εκλογές ψηφίζουν για πρόεδρο και αντιπρόεδρο.
Ο αριθμός των Εκλεκτόρων, που συμμετέχουν στο Κολλέγιο, ανέρχεται σε 538. Ο αριθμός των Εκλεκτόρων κάθε Πολιτείας ισούται με το άθροισμα των αντιπροσώπων που έχει στο Κογκρέσο (βουλευτές και γερουσιαστές) και έτσι ο αριθμός τους ανά Πολιτεία ποικίλλει. Η Καλιφόρνια πχ έχει 55 ενώ πολιτείες με μικρότερο πληθυσμό έχουν μόλις 3 όπως πχ η Αλάσκα.
Η ψηφοφορία του Εκλεκτορικού Κολλεγίου είναι σε άλλες πολιτείες φανερή και σε άλλες μυστική ενώ σε 26 προβλέπονται διάφορες μικρές ποινές, συνήθως χρηματικές, για τους εκλέκτορες που δεν θα ακολουθήσουν τη λαϊκή εντολή που έλαβαν. Αυτό όμως είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο.
Φυσικά όποιος εξασφαλίσει την πλειοψηφία στο Εκλεκτορικό Κολέγιο θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ.
Κανάλι Ένα 90,4fm, K.Π.
Α.Δ.
