Του Συμεών Πεϊμανίδη.
Οι δυσοίωνες προβλέψεις των επιστημόνων για την πορεία της επιδημίας, είναι δεδομένο πια, πως προκαλούν μεγάλο «πονοκέφαλο» στο Μέγαρο Μαξίμου. Γι’ αυτό, ενδεχομένως κάπως άτσαλα και ξαφνικά, το κυβερνητικό επιτελείο επέλεξε να λάβει τα νέα μέτρα για την εστίαση και τους χώρους ψυχαγωγίας αλλά και να δώσει τα 150 ευρώ στους νέους που εμβολιάστηκαν ή πρόκειται να το πράξουν.
Ήδη τα νέα στοιχεία παρουσιάζουν μερικές περιοχές της επικράτειας με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά εμβολιασμών (βλ. Στερεά Ελλάδα), ενώ τα κρούσματα υπερβαίνουν σήμερα κατά πολύ τη χιλιάδα. Αν λοιπόν θεωρούμε ότι ο μόνος φταίχτης για αυτά είναι το κράτος και η ανεπάρκειά του ή αν μοιρολατρικά πιστεύουμε ότι ο δρόμος είναι «μονής κατεύθυνσης», τότε ας περιμένουμε απλώς τα -δυσάρεστα- μελλούμενα. Εμείς, έτσι κι αλλιώς, ούτε και τότε θα φέρουμε ευθύνη. Για όλα θα ψέγουμε το κράτος που…
Η δυσπιστία, η δυσαρέσκεια και η κριτική είναι στοιχεία επιθυμητά για το δημόσιο διάλογο, ακόμη και όταν αυτός αφορά την υγειονομική κατάσταση της χώρας, όπου τον πρώτο λόγο θα έπρεπε να έχουν οι ειδικοί. Όσον όμως αφορά τις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης που άπτονται της οικονομίας, διατυπώνεται μια κριτική που αν και βάσιμη καταλήγει να είναι σε κάποιο βαθμό κακόπιστη. Γιατί δηλαδή το 150αρι πρέπει να θεωρείται αποκλειστικά και μόνο «δωροδοκία» και όχι επιβράβευση ή κίνητρο για εμβολιασμό; Γιατί πάλι άσπρο ή μαύρο;
Προσωπικά, θεωρώ πως η κίνηση αυτή επιβραβεύει τους νέους, στον ίδιο ακριβώς βαθμό που τους θέτει προ των ευθυνών τους. Πάντως, όχι ότι αποτελεί βέλτιστη πρακτική αλλά η «δωροδοκία» και τα ποσοστά εμβολιασμού ενδέχεται να αυξήσει, εξυπηρετώντας το βασικό στόχο του χτισίματος τείχους ανοσίας, και χρήμα θα δοθεί (αν πετύχει) στον τουρισμό που τόσο επλήγη. Αν κάποιος διαθέτει καλύτερη φόρμουλα αντίδρασης, ας την καταθέσει, ούτως ώστε να αξιολογηθεί.
Η συζήτηση (και κατά συνέπεια η κριτική) πρέπει να επικεντρωθεί αλλού. Στο αν και κατά πόσο ήταν αναγκαίο ένα τέτοιο μέτρο, την ώρα που κάποιες επιχειρήσεις έχουν αδιανόητες ζημίες, μετά τόσους μήνες οικονομικής αδράνειας. Αν δηλαδή είναι προτιμότερη η διεύρυνση του εμβολιαστικού προγράμματος στις νεαρότερες ηλικίες έναντι κάποιου ανταλλάγματος ή αν πρέπει στηριχθεί με κρατικούς πόρους για λίγο ακόμη οικονομία. Αυτό ίσως είχε κάποιο νόημα να το συζητήσουμε…
Λύση ή κοινωνικός αυτοματισμός;
Ένα από τα ζητήματα που επίσης μας απασχολεί, με τις απόψεις ασφαλώς να ποικίλουν, είναι το θέμα του διαχωρισμού των καταστημάτων εστίασης και ψυχαγωγίας. Καταστηματάρχης, με πάνω από 10 χρόνια στο χώρο, μου μετέφερε πως η επιχείρησή του θα φιλοξενεί μόνο τους πλήρως εμβολιασμένους στον εσωτερικό του χώρο, αφού «το μοντέλο αυτό θα κυριαρχήσει τους επόμενους μήνες». Αντίθετα, δύο καταστηματάρχες, δήλωσαν πώς αντιτίθενται στο μέτρο, υπό το σκεπτικό ότι κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει κοινωνικό αυτοματισμό. Όμως αναγκαστικά, λένε, θα το τηρήσουν. Η Τρίτη άποψη εκφράζεται αρνητικά και δηλώνει ευθαρσώς πως ένας τέτοιος διαχωρισμός δεν θα εφαρμοστεί στα μαγαζιά.
Ας δούμε όμως τη μεγάλη εικόνα: Αυτές οι επιχειρήσεις ήσαν κλειστές για τεράστιο χρονικό διάστημα και είναι φυσικό να θέλουν να δουλέψουν. Πώς θα γίνει, όταν στον πολίτη θα κοστίζει 24 ευρώ ένας καφές (Rapid test + προϊόν); Επίσης, μια άλλη κριτική εδράζεται στο ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί πολύ νωρίς, χωρίς να υπάρχει περιθώριο αντίδρασης από τους πολίτες. Και δεν αναφέρομαι, προφανώς, σε διαδηλώσεις και πορείες διαμαρτυρίας αλλά στο να μπορέσει ο καθένας μας να κλείσει ραντεβού για εμβόλιο. Σε αυτά πρέπει άμεσα να απαντήσει η Κυβέρνηση, η οποία σήμερα δια στόματος Κικίλια παραδέχθηκε ότι ο εμβολιασμός δεν πηγαίνει όπως αναμενόταν.
Ακριβώς όμως αυτή η παραδοχή του Υπουργού Υγείας, δικαιώνει όχι τη φύση αλλά τη λήψη του μέτρου. Δεδομένης της υγειονομικής εικόνας και των αυξημένων δαπανών του κράτους για τη στήριξη της οικονομίας, η υπάρχουσα κατάσταση – και είναι σαφές αυτό- δεν μπορεί να συνεχιστεί και το χειμώνα. Αυτό θα καταστρέψει ό,τι με αίμα χτίστηκε τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια. Γι’ αυτόν και για άλλους λόγους, δεν πρέπει να προδικάζουμε, κάτι που δεν έχουμε δει ακόμη να εφαρμόζεται. Μπορεί τα επίπεδα του εμβολιασμού τελικά να αυξηθούν και να αποφύγουμε τα χειρότερα. Δυσπιστώ επ’ αυτού, αλλά ελπίζω. Μήπως, τελικά, τα όποια «150άρια» θα έπρεπε να δοθούν ως ένεση ρευστότητας στην εστίαση και τον τουρισμό;