Παρότι ο Τραμπ δεν ταξίδεψε φέτος στο Νταβός, η ομιλία του μέσω βίντεο λινκ την Πέμπτη ήταν η πιο πολυαναμενόμενη της διοργάνωσης, με ηγέτες από ολόκληρο τον κόσμο, επιχειρηματίες και στελέχη πολυεθνικών να ελπίζουν ότι θα έριχνε «φως» στις επόμενες κινήσεις του προέδρου στον οικονομικό τομέα.
Όταν το πρόσωπο του Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε στη μεγάλη οθόνη του Φόρουμ, οι περίπου 3.000 συμμετέχοντες άρχισαν να ζητωκραυγάζουν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ξεκίνησε παραθέτοντας τις πρώτες πολιτικές αλλαγές της δεύτερης θητείας του ενώ στη συνέχεια προχώρησε σε δριμεία κριτική κατά των παραδοσιακών συμμάχων των ΗΠΑ -του Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Απείλησε εκ νέου με δασμούς, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Ένα πράγμα που θα απαιτήσουμε είναι ο σεβασμός από άλλες χώρες. Ο Καναδάς. Έχουμε τρομακτικό έλλειμμα από τον Καναδά. Δεν θα έχουμε πλέον».
Μάλιστα, κατέκρινε αυστηρά τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν και τις οικονομικές πολιτικές του για το κλίμα και την ισότητα στην ένταξη -με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι, που υπήρξε αξιωματούχος του Μπάιντεν και ήταν στο Νταβός, να κάνει εμφανείς μορφασμούς ενόσω άκουγε.
Το κεντρικό μήνυμα της ομιλίας του ήταν ξεκάθαρο: οι εταιρείες που θα παράγουν προϊόντα εκτός των ΗΠΑ θα έχουν οικονομικές κυρώσεις.
«Το μήνυμά μου σε κάθε επιχείρηση στον πλανήτη είναι πολύ απλό: ελάτε να φτιάξετε το προϊόν σας στις ΗΠΑ και θα έχετε τους χαμηλότερους φόρους από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο. Αν δεν το κάνετε, τότε θα πρέπει να πληρώσετε δασμούς» ξεκαθάρισε ο Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι όσες επιχειρήσεις παράγουν στα αμερικανικά εδάφη θα επωφεληθούν από μείωση εταιρικού φόρου από το 21% στο 15%.
Στη συνέχεια έβαλε στο «στόχαστρο» την Ευρωπαϊκή Ένωση, περιγράφοντας το ρυθμιστικό της σύστημα ως εμπόδιο στις επενδύσεις.
Έδωσε, μάλιστα, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα από την προσωπική του εμπειρία ως επιχειρηματίας όταν και είχε προσπαθήσει να προχωρήσει ένα μεγαλόπνοο πρότζεκτ στην Ιρλανδία.
Τότε, όπως είπε, έλαβε έγκριση σε εθνικό επίπεδο μέσα σε μια εβδομάδα αλλά ενημερώθηκε ότι το «πράσινο φως» της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αργούσε πέντε με έξι χρόνια.
«…Θα πρέπει να αστειεύεστε, είπα τότε… Η καθυστέρηση έκανε κάθε επένδυση μη βιώσιμη» τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Υποστήριξε, παράλληλα, ότι φίλοι του στην Ευρωπαϊκή Ένωση «θέλουν να είναι πιο ανταγωνιστικοί και δεν μπορείς να είσαι ανταγωνιστικός αν δεν μπορείς να πάρεις γρήγορα εγκρίσεις».
Εμφανώς ενοχλημένος, εξαπέλυσε «πυρά» και κατά των εμπορικών πολιτικών της Γηραιάς Ηπείρου, υποστηρίζοντας ότι αντιμετωπίζει «άδικα τα αμερικανικά προϊόντα».
«Η Ε.Ε. δεν παίρνει τα αγροτικά μας προϊόντα, ούτε τα αυτοκίνητά μας, αλλά μας στέλνουν εκατομμύρια αυτοκίνητα» ανέφερε, λέγοντας ότι οι ευρωπαϊκοί δασμοί και οι περιορισμοί δημιουργούν μια μη ισορροπημένη εμπορική σχέση.
Το μπλοκ «συμπεριφέρεται στις ΗΠΑ, πολύ άσχημα, πολύ άδικα» επανέλαβε ο Τραμπ, κάνοντας ειδική αναφορά στα πρόστιμα εκατομμυρίων που επιβλήθηκαν από το μπλοκ στην Google και την Apple.
Η ρητορική του θύμισε έντονα την πρώτη του θητεία, ωστόσο πλέον εγείρονται νέοι φόβοι ότι ένας νέος εμπορικός «πόλεμος» μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται προ των πυλών.
Από την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ τον Νοέμβριο, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί προσπαθούν παρασκηνιακά να προετοιμαστούν για τη νέα οικονομική πραγματικότητα, εκφράζοντας παράλληλα την προθυμία να γίνουν συζητήσεις και να υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν έδωσε τον «τόνο» στην αρχή της εβδομάδας:
«Πρώτη προτεραιότητά μας είναι να εμπλακούμε γρήγορα, να συζητήσουμε τα κοινά ενδιαφέροντα και να είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε».
Πολλοί είναι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που κρατούν χαμηλό προφίλ και φαίνεται πως δεν θέλουν να ανταγωνιστούν ανοιχτά τον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ Ντε Κρο, δήλωσε σε συνέντευξή του την Τετάρτη ότι η Ευρώπη πρέπει να δείξει «συμπάθεια» σε ορισμένες από τις βασικές ανησυχίες του Ντόναλντ Τραμπ ενώ υποστήριξε ότι ενδεχομένως να υπάρχουν τρόποι για να ρυθμιστεί η εμπορική ισορροπία με τις ΗΠΑ.
Όπως είπε ο ίδιος, ένας τρόπος θα ήταν η αγορά περισσότερου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ -κάτι που έχει άλλωστε ζητήσει επανειλημμένως ο Αμερικανός πρόεδρος.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν, ωστόσο, υπογραμμίσει ότι θα προστατεύσουν τα συμφέροντα της Γηραιάς Ηπείρου.
Ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου επανήλθε και στο ζήτημα των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ -ένα από τα πιο πιεστικά αιτήματά του.
Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν δεσμευτεί το 2% του ΑΕΠ τους να πηγαίνει σε αμυντικές δαπάνες, ένα ποσοστό που πολλές χώρες -μεταξύ των οποίων και η Γερμανία- δεν τηρούσαν πάντα.
Στην πρώτη του θητεία, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε εκφράσει την οργή του για την κατάσταση αυτή, πιέζοντας ασφυκτικά όσους δεν ήταν συνεπείς.