Την Κυριακή αναμένεται να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία έξι εβδομάδων κατάπαυσης πυρός Χαμάς-Ισραήλ στην Γάζα μετά από 15 μήνες πολέμου που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 46.000 Παλιστινίους και 1.200 Ισραηλινούς, ισοπέδωσε τον παλιστινιακό θύλακα και βύθισε στο χάος τη Μέση Ανατολή.
Πρώτο στάδιο
Το πρώτο στάδιο της συμφωνίας, θα διαρκέσει έξι εβδομάδες και προβλέπει « πλήρη κατάπαυση του πυρός», όπως δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τονίζοντας πως παράλληλα θα απελευθερωθούν όμηροι που κρατά η Χαμάς με αντάλλαγμα φυλακισμένους Παλαιστινίους.
Ο Μπάιντεν δεν αναφέρθηκε στον αριθμό αυτών το Κατάρ, που έχει ρόλο διαμεσολαβητή είπε πως θα απελευθερωθούν 33 όμηροι. Ο δε εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης Ντέιβιντ Μένσερ είχε πει νωρίτερα πως μεταξύ αυτών είναι γυναίκες, παιδιά και ηληκιωμένοι.
Τρεις όμηροι θα απελευθερωθούν αμέσως, όπως δήλωσε Παλαιστίνιος αξιωματούχος στο BBC, ενώ η απελευθέρωση των υπολοίπων θα γίνει σταδιακά εντός των έξι εβδομάδων.
Σε αυτό το στάδιο, τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποχωρήσουν από «όλες» τις κατοικημένες περιοχές της Γάζας, σύμφωνα με τον Μπάιντεν, ενώ «οι Παλαιστίνιοι [θα μπορούσαν επίσης] να επιστρέψουν στις γειτονιές τους σε όλες τις περιοχές της Γάζας».
Σχεδόν το σύνολο των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα σπίτια του λόγω των ισραηλινών εντολών εκκένωσης, των ισραηλινών επιδρομών και των μαχών στο έδαφος.
Θα υπάρξει επίσης αύξηση στις παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, με εκατοντάδες φορτηγά να εισέρχονται καθημερινά στον παλαιστινιακό θύλακα.
Επίσης, Παλαιστίνιος αξιωματούχος είπε ότι οι λεπτομερείς διαπραγματεύσεις για το δεύτερο και το τρίτο στάδιο της συμφωνίας θα ξεκινήσουν τη 16η ημέρα της κατάπαυσης του πυρός.
Ο δε Μπάιντεν είπε ότι η κατάπαυση του πυρός θα συνεχιστεί «όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις».
Δεύτερο στάδιο
Το δεύτερο στάδιο της συμφωνίας επιδιώκει «ένα μόνιμο τέλος του πολέμου», σύμφωνα με τον Μπάιντεν.
Οι εναπομείναντες ζωντανοί όμηροι, συμπεριλαμβανομένων ανδρών και στρατιωτών θα ανταλλαγούν με μεγάλο αριθμό Παλαιστίνιων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές.
Από τους 1.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους που το Ισραήλ φέρεται να συμφώνησε να απελευθερώσει συνολικά, περίπου 190 εκτίουν ποινές κάθειρξης 15 ετών ή και μεγαλύτερες.
Ένας Ισραηλινός αξιωματούχος είπε στο BBC ότι όσοι καταδικάστηκαν για φόνο δεν θα απελευθερωθούν στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Επίσης, σε αυτό το στάδιο θα υπάρξει επίσης πλήρης αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.
Τρίτο στάδιο
Το τρίτο στάδιο της συμφωνίας θα περιλαμβάνει την ανοικοδόμηση της Γάζας -κάτι που θα μπορεί να απαιτήσει πολλά χρόνια- και την επιστροφή των σορών των εναπομεινάντων ομήρων.
Αναπάντητα ερωτήματα
Για να επέλθει η συμφωνία χρειάστηκαν μήνες επίπονων έμμεσων διαπραγματεύσεων.
Η Χαμάς ήθελε τον πλήρη τερματισμό του πολέμου πριν απελευθερώσει τους ομήρους, κάτι που ήταν απαράδεκτο για το Ισραήλ.
Η κατάπαυση του πυρός ουσιαστικά θα σταματήσει τον πόλεμο όσο εκτελούνται οι όροι της.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν αυτό θα σημαίνει ότι ο πόλεμος έχει τελειώσει οριστικά.
Ένας από τους βασικούς στόχους του Ισραήλ ήταν να καταστρέψει την Χαμάς στρατιωτικά και να καταστήσει αδύνατη την άσκηση πολιτικής εξουσίας από αυτή, στην Γάζα. Αν και το Ισραήλ το καταφέρει τεράστιο πλήγμα στην οργάνωση, αυτή εξακολουθεί να έχει κάποια ικανότητα να λειτουργεί και να ανασυντάσσεται.
Δεν είναι επίσης σαφές ποιοι όμηροι είναι ζωντανοί ή νεκροί ή αν η Χαμάς γνωρίζει πού βρίσκονται όλοι.
Από την πλευρά της, η Χαμάς ζήτησε την αποφυλάκιση ορισμένων κρατουμένων τους οποίους το Ισραήλ λέει ότι δεν πρόκειται να αφήσει ελεύθερους. Αυτό πιστεύεται ότι περιλαμβάνει εκείνους που συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Δεν είναι επίσης γνωστό εάν το Ισραήλ θα συμφωνήσει να αποχωρήσει από την ουδέτερη ζώνη μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία ή αν η παρουσία του εκεί θα είναι απεριόριστη.
Οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός είναι πιθανό να είναι εύθραυστη.
Οι εκεχειρίες μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, οι οποίες σταμάτησαν προηγούμενους πολέμους, κλονίστηκαν και τελικά καταρρίφθηκαν.
Το χρονοδιάγραμμα και η πολυπλοκότητα αυτής της κατάπαυσης του πυρός σημαίνει ότι ακόμη και ένα μικρό περιστατικό θα μπορούσε να μετατραπεί σε μεγάλη απειλή.
Κανάλι Ένα, 90,4fm, K.Π.
Α.Δ.