Η Νότιος Αφρική έχει ένα από τα πιο φιλελεύθερα Συντάγματα στον κόσμο. Μεταξύ άλλων η πολυγαμία είναι επιτρεπτή αλλά μόνο για τους άνδρες. Τώρα λοιπόν, η κυβέρνηση προτείνει να επιτραπεί και στις γυναίκες το ίδιο προνόμιο. Η δυνατότητα δηλαδή να είναι παράλληλα παντρεμένες με πολλούς συντρόφους.
H συγκεκριμένη πρόταση περί πολυανδρίας, στο πλαίσιο της κοινωνίας της Νοτίου Αφρικής συνδέεται προφανώς με την ισότητα των φύλων αλλά υπάρχουν πολύ έντονες αντιδράσεις. Αντιδράσεις που δεν υπήρχαν όμως για την πολυγαμία των ανδρών.
Στην πραγματικότητα αυτές οι αντιδράσεις φέρνουν ξανά στην επιφάνεια την βαθεία συντηρητική αντιμετώπιση που υπάρχει απέναντι στις γυναίκες και γενικότερα τα προβλήματα σχετικά με τη θέση της στην κοινωνία, που μάλιστα είχαν αναδειχθεί ιδιαίτερα μετά τη δολοφονία της συντρόφου του Πιστόριους από τον ίδιο τον αθλητή.
Γι’ αυτό και οι συγκεκριμένες αντιδράσεις δεν προκαλούν έκπληξη στον καθηγητή Collis Machoko, διάσημο ακαδημαϊκό που ειδικεύεται σε αυτά τα θέματα.
Οι αντιρρήσεις έχουν «σχέση με τον έλεγχο», είπε στο BBC εξηγώντας πως «Οι αφρικανικές κοινωνίες δεν είναι έτοιμες για πραγματική ισότητα των φύλων. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε με τις γυναίκες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε».
Ο επιχειρηματίας και τηλεπερσόνα προσωπικότητα Musa Mseleku – που έχει τέσσερις συζύγους – είναι μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται στην πολυανδρία.
«Κάτι τέτοιο θα καταστρέψει τον αφρικανικό πολιτισμό. Τι γίνεται με τα παιδιά αυτών των ανθρώπων; Πώς θα γνωρίζουν την ταυτότητά τους;» αναρωτιέται ο κ. Mseleku, ο οποίος πρωταγωνιστεί σε μια τηλεοπτική εκπομπή της Νότιας Αφρικής για την πολυγαμική του οικογένεια. Τα ίδια ερωτήματα βέβαια δεν τα θέτει για τους άνδρες που, όπως και ο ίδιος, που έχουν πολλές συζύγους.
«Η γυναίκα δεν μπορεί να πάρει τον ρόλο του άνδρα. Είναι ανήκουστο. Θα πληρώσει τώρα η γυναίκα το λόμπολα [τιμή νύφης] για τον άνδρα; Θα αναμένεται από τον άντρα να πάρει το επώνυμό της;».
Η πραγματικότητα όμως έχει ξεπεράσει τους προβληματισμούς του, καθώς όπως επισημαίνει ο καθηγητής Machoko ο οποίος ερευνά το θέμα της πολυανδρίας αν και οι γάμοι αυτοί δεν έχουν νομική αναγνώριση, είναι κάτι που συμβαίνει στην πράξη, αν και παρανόμως.
Απλά όταν οι συμμετέχοντες σε τέτοιου είδους γάμους «έρχονται αντιμέτωποι με κάποιον που δεν εμπιστεύονται ή δεν γνωρίζουν, αρνούνται να το παραδεχθούν. Όλα αυτά οφείλονται στο φόβο των αντιποίνων και των διώξεων.
Πώς λειτουργεί
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη του καθηγητή Machoko ζούσαν χωριστά-αφού οι «γάμοι» τους ήταν παράνομοι-αλλά είχαν δεσμευτεί στην πολύανδρη ένωση και ήταν ανοιχτοί μεταξύ τους.
“Μια από τις γυναίκες (σ.σ. που μετείχε στην έρευνα) άρχισε να καλλιεργεί την ιδέα της πολυανδρίας όταν ήταν 12 ετών και στο σχολείο έμαθε πως η βασίλισσα μέλισσα σε μια κυψέλη φιλοξενεί πολλούς συζύγους».
Ως ενήλικη άρχισε να κάνει σεξ με πολλούς συντρόφους που όλοι γνώριζαν ο ένας τον άλλον.
«Τέσσερις από τους εννέα συζύγους της ήταν οι πρώτοι της ερωτικοί σύντροφοι».
Στην πολυανδρία, η γυναίκα συνήθως αρχίζει να συνάπτει σχέσεις και καλεί τους μελλοντικούς συντρόφους να ενταχθούν στην ένωσή αυτή. Μερικοί πληρώνουν την τιμή της νύφης, άλλοι επιλέγουν να συνεισφέρουν στην επιβίωσή της. Η γυναίκα επίσης εχει τη δύναμη να απομακρύνει έναν σύζυγο εάν πιστεύει ότι αποσταθεροποιεί τις άλλες σχέσεις της.
Ο καθηγητής Machoko υποστηρίζει ότι η αγάπη ήταν ο κύριος λόγος που οι άντρες, από τους οποίους πήρε συνέντευξη, συμφωνήσει να γίνουν σύζυγοι μιας γυναίκας. Δεν ήθελαν να διακινδυνεύσουν να την χάσουν.
Ορισμένοι άνδρες αναφέρθηκαν επίσης στο γεγονός ότι δεν ικανοποιοόυσαν τις γυναίκες τους σεξουαλικά ενώ ένας άλλος λόγος ήταν η υπογονιμότητα – ορισμένοι άνδρες συμφώνησαν η σύζυγός τους να πάρει και άλλο σύζυγο για να μπορέσει αποκτήσει παιδιά.
Πηγή: BBC