Με την κλιματική κρίση να ενισχύεται και τα οφέλη των βιώσιμων μορφών μετακίνησης να είναι σαφή και πολλά, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αναγκάζουν τους εργοδότες να πληρώνουν για το κόστος μεταφοράς των εργαζόμενων τους με δημόσια ΜΜΜ.
Οι μεταφορές παραμένουν ένα μεγάλο το αγκάθι στους στόχους που έχει θέσει η Ευρώπη για το κλίμα καθώς αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο των εκπομπών στο μπλοκ και καταγράφουν συνεχή αύξηση.
Με τη θέσπιση φιλόδοξων κλιματικών στόχων, πρέπει να γίνουν περισσότερα λοιπόν για να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο μετακινούνται οι πολίτες αλλά και τα αγαθά (ή τουλάχιστον ο τρόπο με τον οποίο «τροφοδοτούνται» οι μεταφορές).
Μια σκέψη είναι να υιοθετηθούν πολιτικές που θα ενθαρρύνουν τους πολίτες να αφήσουν στο γκαράζ τα ΙΧ τους και να στραφούν στα δημόσια μέσα μεταφοράς.
Ένα τέτοιο βήμα έχουν κάνει ήδη κάποιες χώρες της ΕΕ τα τελευταία χρόνια.
Κάνοντας ελκυστικά τα ΜΜΜ
Σε μια προσπάθεια να αυξηθεί η ελκυστικότητα των βιώσιμων μεταφορών και να μειωθεί παράλληλα και το οικονομικό βάρος που αφορά τις μετακινήσεις για του πολίτες, ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ζητήσει από τους εργοδότες να πληρώνουν τα έξοδα των εργαζόμενων για την μετακίνηση τους με δημόσια μέσα μεταφοράς.
Αυτό συνήθως γίνεται με την εκ των προτέρων καταβολή του μηνιαίου ή ετήσιου κόστους στον εργαζόμενο. Αυτός στην συνέχεια πρέπει να προσκομίσει αποδείξεις για να προσδιοριστεί εάν κάποιο ποσό πρέπει να επιστραφεί ή να του καταβληθεί πρόσθετο.
Βέβαια, όπως επισημαίνει το Euronews σε διαφορετικές χώρες ισχύουν και διαφορετικά συστήματα οπότε σίγουρα αξίζει να εξετάσουμε τα φαινομενικά καλύτερα.
Κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των εξόδων σε Βέλγιο και Γαλλία
Συγκεκριμένα, στο Βέλγιο έχει ένα πολύ γενναιόδωρο πρόγραμμα αποζημίωσης για την χρήση των ΜΜΜ.
Υπάρχει ένα υποχρεωτικό ελάχιστο 75% που καλύπτεται από τον εργοδότη. Σε μια πόλη όπως οι Βρυξέλλες, όπου ένα μηνιαίο πάσο κοστίζει 50 ευρώ, σημαίνει ότι θα πρέπει ο εργαζόμενος να καταβάλλει μόνο 12,50 ευρώ το μήνα για να έχει πρόσβαση σε όλα τα μετρό, τα τραμ και τα λεωφορεία.
Στην δε Γαλλία, επίσης είναι σε ισχύ μια ανάλογη πολιτική. Οι εργαζόμενοι καταβάλλουν μόνο το 50% του κόστους για τις μετακινήσεις του με ΜΜΜ.
Στην Σλοβενία πάλι οι εργοδότες πρέπει να καλύψουν το κόστος των μετακινήσεων των εργαζομένων από και προς την εργασία. Αυτό προβλέπεται στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και συνήθως έχει τη μορφή πληρωμής εισιτηρίων για τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή ένα συγκεκριμένο ποσό ανά χιλιόμετρο για άτομα που μετακινούνται με αυτοκίνητο.
Στην Αυστρία οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι πλέον δωρεάν για όλους τους εργαζόμενους που εργάζονται στην Βιέννη. Οι μη εργαζόμενοι στη πρωτεύουσα δικαιούνται ένα ποσό για τα έξοδα μετακίνησης από το σπίτι τους μέχρι την εργασία τους με τη μορφή φορολογικής αποζημίωσης και έως 463 ευρώ, ανεξάρτητα από τη μορφή μεταφοράς στην οποία κατέφυγαν.
Ένα βήμα παραπέρα
Φυσικά υπάρχουν μερικές χώρες που πάνε ένα βήμα παραπέρα.
Το Λουξεμβούργο παρέχει δωρεάν μετακίνηση με τα δημόσια μέσα από το 2020. Μεγάλες πόλεις όπως το Μονπελιέ στη Γαλλία και το Ταλίν στην Εσθονία κάνουν το ίδιο.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν επίσης πολλές χώρες όπου δεν υπάρχει νομική υποχρέωση κάλυψης των εξόδων μεταφοράς, αλλά πολλές εταιρείες, κυρίως μεγάλες με έδρα σε επίσης μεγάλες πόλεις έχουν υιοθετήσει αυτή την πολιτική.
Αυτό συμβαίνει σε μέρη όπως η Ιταλία, η Πολωνία, η Γερμανία και η Ολλανδία.
Τα οφέλη για τους εργοδότες
Το ερώτημα είναι, ποιο είναι το όφελος για τους εργοδότες, αφού για το περιβάλλον και την τσέπη του εργαζόμενου είναι δεδομένο.
Φαίνεται πως η τακτική αυτή που καθιστά τα ΜΜΜ φθηνότερα ή πλήρως δωρεάν για τους εργαζόμενους με την συμβολή των εργοδοτών είναι και ένας καλός τρόπος προσέλκυσης και διατήρησης προσωπικού.
Καθώς η κουλτούρα του γραφείου έχει εξασθενίσει τα τελευταία χρόνια, η παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους μπορεί να τους ενθαρρύνει να πηγαίνουν στο γραφείο πιο συχνά.
Μπορεί επίσης να ενθαρρύνει περισσότερους εργαζομένους να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς και να μειώσει τον αριθμό των χώρων στάθμευσης που χρειάζεται μια εταιρεία εξοικονομώντας έτσι χρήματα.
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες προσφέρουν επίσης «κλιματικά εισιτήρια» που επιτρέπουν απεριόριστες μετακινήσεις σε όλη τη χώρα με τη χρήση περιφερειακών τρένων καθώς και με τα μέσα μαζικής μεταφοράς των πόλεων. Αυτό μπορεί να μειώσει το ποσό των εξόδων ταξιδιού που πρέπει να διεκπεραιωθούν για τα ταξίδια εργασίας.
Η πιο περιορισμένη χρήση ΙΧ μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και να κάνει τις πόλεις πιο υγιείς και ασφαλείς για τους κατοίκους που εργάζονται μάλιστα σε αυτή, με τα οφέλη να είναι πολλαπλασιαστικά.
Κανάλι Ένα, 90,4 fm, Κ.Π.
