Οι Τούρκοι ψηφίζουν σήμερα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών και πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του νυν προέδρου ,Ταγίπ Ερντογάν και του αντιπάλου του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με όλες τις εκτιμήσεις να συνηγορούν πως ο πρώτος είναι ξανά το φαβορί.
Ακολουθεί ένας οδηγός με όσα αξίζει να γνωρίζουμε για τον δεύτερο γύρο, τους δύο υποψηφίους και τα βασικά ζητήματα που αναδείχθηκαν κατά τις δύο εβδομάδες που μεσολάβησαν από τον πρώτο γύρο.
Προεδρικές εκλογές
Οι Τούρκοι θα εκλέξουν πρόεδρο για μία πενταετή θητεία.
Στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας στις 14 Μαΐου, ο Ερντογάν έλαβε 49,5% και ο Κιλιτσντάρογλου, υποψήφιος μιας συμμαχίας έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης έλαβε 44,9% ενώ πολλές δημοσκοπήσεις κυρίως στην Δύση «έπεσαν έξω».
Σημειώνεται πως από το 2017 με ένα δημοψήφισμα που κέρδισε ο Ερντογάν εγκρίθηκε η διεύρυνση των εξουσιών του προέδρου καθιστώντας τον επικεφαλής της κυβέρνησης και καταργώντας τη θέση του πρωθυπουργού.
Ως πρόεδρος, ο Ερντογάν διαμορφώνει πολιτική για την οικονομία, την ασφάλεια, τις εσωτερικές και διεθνείς υποθέσεις της Τουρκίας.
Ο πρόεδρος, Tαγίπ Ερντογάν
Περισσότερα από 20 χρόνια μετά την άνοδο του Ερντογάν και του AKP στην εξουσία, ελπίζει να παρατείνει τη θητεία του ως ο μακροβιότερος ηγέτης της σύγχρονης Τουρκίας.
Η απόδοσή του στις 14 Μαΐου, όταν κατάφερε να κινητοποιήσει συντηρητικούς ψηφοφόρους, αψήφησε τις προβλέψεις για την πολιτική του κατάρρευση όπως επισημαίνει το Reuters.
Μια νίκη του θα εδραιώσει την κυριαρχία ενός ηγέτη που έχει μεταμορφώσει την Τουρκία, αναδιαμορφώνοντας το κοσμικό κράτος που ιδρύθηκε πριν από 100 χρόνια για να ταιριάζει με το ευσεβές του όραμα περί ήπιας επικράτησης ισλαμικών αξιών, ενώ θα εδραιώσει την εξουσία του συνεχίζοντας στο μονοπάτι που οι επικριτές του χαρακτηρίζουν ως οδό προς την απολυταρχία.
Σημειώνεται πως σε ό,τι αφορά τις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν επίσης στις 14 Μαΐου, η υποστήριξη για το AKP του Ερντογάν υποχώρησε επτά μονάδες από το 42,6% που κέρδισε στις εκλογές του 2018, αλλά με τη συμμαχία που έχει σχηματίσει με το κόμμα του εθνικιστή Μπαχτσελί διατηρείται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών κατάφερε να εξασφαλίσει την στήριξη του τρίτου υποψηφίου για την προεδρία του εθνικιστή Σινάν Ογκάν που στον πρώτο γύρο εξασφάλισε ένα 5,2%.
Ο εκλεκτός της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου
Ο Κιλιτσντάρογλου είναι ταυτόχρονα ο κύριος υποψήφιος της αντιπολίτευσης και πρόεδρος του κόμματος CHP, το οποίο ιδρύθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ – τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας.
Πρόσφερε στους ψηφοφόρους μια πολιτική πλατφόρμα χωρίς αποκλεισμούς και υποσχέθηκε μια επαναφορά στην Δημοκρατία και στην κοσμική Τουρκία και δεσμεύτηκε για επιστροφή σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης, για ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών.
Ωστόσο, η ρητορική του από τις 14 Μαΐου έχει αλλάξει δραματικά αφού καθώς προσπαθεί να προσεγγίσει τους εθνικιστές ψηφοφόρους ξεπέρασε ακόμη και τον Ερντογάν, υποσχόμενος να στείλει πίσω στις πατρίδες τους εκατομμύρια πρόσφυγες.
Τα δε φιλοκουρδικά κόμματα της Τουρκίας επιβεβαίωσαν εκ νέου την υποστήριξή τους στον Κιλιτσντάρογλου στον δεύτερο γύρο, χωρίς όμως χωρίς να τον κατονομάσουν, μια ημέρα αφότου εξέφρασαν την οργή τους για μια συμφωνία στην κατέληξε με το ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό Κόμμα Νίκης (ZP).
Ο ηγέτης του ZP Ουμίτ Οζντάγκ δήλωσε την υποστήριξη του κόμματός του στον Κιλιτσντάρογλου αντισταθμίζοντας μερικώς τον αντίκτυπο της υποστήριξης του Ογκάν στον Ερντογάν. Το ZP έλαβε το 2,2% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές.
Τι διακυβεύεται
Στις εκλογές θα κριθεί όχι μόνο ποιος θα ηγείται της Τουρκίας, μιας χώρας 85 εκατομμυρίων και μόλος του ΝΑΤΟ, αλλά και πώς θα κυβερνηθεί αυτή η χώρα, που η οικονομία της διέρχεται τη πλέον βαθιά κρίση με τον πληθωρισμό στο 45% ενώ μεγάλο είναι και ενδιαφέρον για την εξωτερική πολιτική που θα ακολουθήσει ο νικητής.
Οι επικριτές του Ερντογάν λένε ότι η κυβέρνησή του έχει φιμώσει κάθε φωνή κριτικής, παραβιάζει ασύστολα τα δικαιώματα των πολιτών και έχει θέσει το δικαστικό σύστημα υπό τον πλήρη έλεγχό του.
Στο επίκεντρο πρωτίστως βέβαια, βρίσκεται και η οικονομία της Τουρκίας. Οι οικονομολόγοι λένε ότι ήταν η ανορθόδοξη πολιτική χαμηλών επιτοκίων του Ερντογάν παρά την άνοδο των τιμών που οδήγησε τον πληθωρισμό στο 85% το 2022 ενώ η λίρα έχει κατρακυλήσει στο ένα δέκατο της αξίας της έναντι του δολαρίου την τελευταία δεκαετία.
Ο Κιλιτσντάρογλου έχει δεσμευτεί να επιστρέψει σε μία πιο ορθόδοξη οικονομική πολιτική και να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία της τουρκικής κεντρικής τράπεζας.
Όσον αφορά τις εξωτερικές υποθέσεις, υπό τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει αναπτύξει στρατιωτική ισχύ στη Μέση Ανατολή και πέρα από αυτήν, έχει σφυρηλατήσει στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία και έχει δει τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες να γίνονται όλο και πιο τεταμένες.
Πάντα όμως η Τουρκία βρίσκει τρόπου να παίξει σημαντικό ρόλο στην διεθνή σκηνή είτε πχ με την μεσολάβηση για την συμφωνια΄ΟΥκρνίας και Ρωσίας για την εξαγωγή σιτηρών της πρώτης μέσω της Μαύρης Θάλασσας είτε κρατώντας όμηρο την Σουηδία με την άσκηση βέτο για ένταξη στο ΝΑΤΟ
Στις κάλπες
Περισσότεροι από 64 εκατομμύρια Τούρκοι έχουν δικαίωμα ψήφου σε σχεδόν 192.000 εκλογικά τμήματα, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 6 εκατομμυρίων που ψήφισαν για πρώτη φορά στις 14 Μαΐου. Υπάρχουν 3,4 εκατομμύρια ψηφοφόροι στο εξωτερικό, που ψήφισαν μεταξύ 20 και 24 Μαΐου.
Η συμμετοχή στις τουρκικές εκλογές είναι γενικά υψηλή. Στις 14 Μαΐου, η συνολική συμμετοχή ήταν 87,04% των ψηφοφόρων, με ποσοστό 88,9% στην Τουρκία και 49,4% στο εξωτερικό.
Αποτελέσματα
Σύμφωνα με τους εκλογικούς κανόνες, οι ειδήσεις, οι προβλέψεις και τα σχόλια σχετικά με την ψηφοφορία απαγορεύονται έως τις 6 μ.μ. και τα μέσα ενημέρωσης είναι ελεύθερα να αναφέρουν τα αποτελέσματα των εκλογών μόνο από τις 9 μ.μ.
Ωστόσο, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο μπορεί να επιτρέψει στα μέσα ενημέρωσης να αναφέρουν τα αποτελέσματα νωρίτερα και συνήθως το κάνει.
Τα αποτελέσματα απόψε είναι πιθανό να βγουν νωρίτερα από ό,τι στις 14 Μαΐου, δεδομένης της ευκολίας στην καταμέτρηση με μόνο δυο ψηφοδέλτια.
Κανάλι Ένα, 90,4fm, K.Π.
