Η AstraZeneca παραδέχτηκε για πρώτη φορά σε δικαστικά έγγραφα πως το εμβόλιο της φαρμακευτικής εταιρείας, που παρασκευάστηκε για τον κορονοϊό, μπορεί να προκαλέσει σπάνιες παρενέργειες, μια παραδοχή που αναμένεται να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για τεράστιες αποζημιώσεις.
Ο φαρμακευτικός γίγαντας έχει μηνυθεί σε ομαδική αγωγή για τους ισχυρισμούς ότι το εμβόλιο του, που αναπτύχθηκε με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προκάλεσε θάνατο και σοβαρές παρενέργειες σε δεκάδες περιπτώσεις.
Στη Βρετανία, που είναι και η έδρα της φαρμακευτικής εταιρείας, 51 οικογένειες έχουν καταθέσει ομαδική αγωγή κατά της AstraZeneca.
Η Telegraph, σε αφιέρωμά της στην πρώτη αγωγή κατά της εταιρείας, σημειώνει ότι αυτή αφορά τον Βρετανό μηχανικό ηλεκτρονικών υπολογιστών και πατέρα δύο παιδιών, Τζέιμι Σκοτ, ο οποίος έμεινε με μόνιμο εγκεφαλικό τραύμα αφού ανέπτυξε θρόμβο αίματος και αιμορραγία στον εγκέφαλο που τον εμπόδισε να εργαστεί αφού έλαβε το εμβόλιο τον Απρίλιο του 2021. Το νοσοκομείο τηλεφώνησε στη γυναίκα του τρεις φορές για να της πει ότι ο άντρας της επρόκειτο να πεθάνει.
Η AstraZeneca αμφισβητεί τους ισχυρισμούς, αλλά έχει αποδεχθεί, σε νομικό έγγραφο που υποβλήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο τον Φεβρουάριο, ότι το εμβόλιο της για τον Covid «μπορεί, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, να προκαλέσει TTS, δηλαδή, θρόμβωση με σύνδρομο θρομβοκυτταροπενίας».
Πενήντα μία υποθέσεις έχουν κατατεθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο, με θύματα και συγγενείς που θρηνούν να ζητούν αποζημίωση που εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 100 εκατομμύρια λίρες.
Η παραδοχή έγινε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας τον Μάιο του 2023, όταν εκδικαζόταν η υπόθεση του Τζέιμι Σκοτ. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποζημιώσεις εάν η φαρμακευτική εταιρεία αποδεχτεί ότι το εμβόλιο ήταν η αιτία σοβαρής ασθένειας και θανάτου σε συγκεκριμένες νομικές υποθέσεις. Η Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να αναλάβει τους νομικούς λογαριασμούς της AstraZeneca.
Σε μια επιστολή που εστάλη τον Μάιο του 2023, η AstraZeneca είπε στους δικηγόρους του Σκοτ ότι «δεν αποδεχόμαστε ότι το TTS προκαλείται από το εμβόλιο σε γενικό επίπεδο».
Σε αυτό, η εταιρεία σημειώνει πως, «είναι παραδεκτό πως το εμβόλιο AZ ενδέχεται σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις να προκαλέσει TTS. Ο αιτιολογικός μηχανισμός δεν είναι γνωστός. Το TTS μπορεί, επίσης, να προκληθεί και με την απουσία του εμβολίου AZ ή οποιουδήποτε εμβολίου».
Οι δικηγόροι υποστηρίζουν ότι το εμβόλιο AstraZeneca-Oxford είναι «ελαττωματικό» και ότι η αποτελεσματικότητά του έχει «υπερεκτιμηθεί πολύ» – ισχυρισμούς που η AstraZeneca αρνείται κατηγορηματικά.
Στο δημοσίευμα της Telegraph αναφέρεται ότι, επιστήμονες είχαν εντοπίσει για πρώτη φορά μια σύνδεση μεταξύ του εμβολίου και μιας ασθένειας που ονομάζεται ανοσοθρομβοπενία και θρόμβωση που προκαλείται από το εμβόλιο (σύνδρομο VITT). Η σύζυγος του Τζέιμι, Κέιτ Σκοτ, μίλησε στο βρετανικό μέσο όπου, μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι, «χρειάστηκαν τρία χρόνια για να γίνει αυτή η παραδοχή. Είναι πρόοδος, αλλά θα θέλαμε να δούμε περισσότερα από αυτούς και από την κυβέρνηση. Ήρθε η ώρα να προχωρήσουν τα πράγματα πιο γρήγορα».
Η εταιρεία δεν αναγνωρίζει ισχυρισμούς ότι πραγματοποίησε μια ανατροπή αναγνωρίζοντας ότι το εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει TTS στα δικαστικά έγγραφα.
Ανεξάρτητες μελέτες δείχνουν ότι το εμβόλιο AstraZeneca ήταν απίστευτα αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της πανδημίας, σώζοντας περισσότερες από έξι εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είπε ότι το εμβόλιο ήταν «ασφαλές και αποτελεσματικό για όλα τα άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω» και η αρνητική επίδραση που οδήγησε στη νομική ενέργεια ήταν «πολύ σπάνια».
Το εμβόλιο – που αναγγέλθηκε κατά την κυκλοφορία του από τον Μπόρις Τζόνσον ως «θρίαμβος για τη βρετανική επιστήμη» – δεν χρησιμοποιείται πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η κυβέρνηση εφαρμόζει το δικό της πρόγραμμα αποζημίωσης εμβολίων, αλλά τα φερόμενα θύματα ισχυρίζονται ότι η εφάπαξ πληρωμή των 120.000 λιρών είναι ανεπαρκής.
Τα στοιχεία που ελήφθησαν στο πλαίσιο ενός αιτήματος για την Ελευθερία της Πληροφορίας δείχνουν ότι από τις 163 πληρωμές που πραγματοποίησε η κυβέρνηση μέχρι τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, τουλάχιστον 158 πήγαν σε αποδέκτες του εμβολίου AstraZeneca.
Το Πρόγραμμα Πληρωμής Ζημιών Εμβολίου παρέχει αποζημίωση σε όσους τραυματίστηκαν από εμβόλια ή σε συγγενείς που έχουν πενθεί. Λιγότερα από πέντε άτομα στο πλαίσιο του προγράμματος έλαβαν εμβόλια εκτός του AstraZeneca.
Η AstraZeneca έχει υποστηρίξει στο παρελθόν σε δικαστικά έγγραφα ότι οι αξιώσεις κατά της εταιρείας είναι «μπερδεμένες» και «λανθασμένες νομικά» .Στο αρχείο υπεράσπισης, η AstraZeneca είπε ότι το προφίλ οφέλους/κινδύνου του εμβολίου ήταν, και παραμένει, θετικό.
Η AstraZeneca είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, με χρηματιστηριακή αξία άνω των 170 δισεκατομμυρίων λιρών. Ο διευθύνων σύμβουλός της, ο Sir Pascal Soriot, είναι το πιο ακριβοπληρωμένο αφεντικό μεταξύ των εταιρειών του FTSE 100, με κέρδη κοντά στα 19 εκατομμύρια λίρες.
