Η 32χρονη αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια, Μπρίτνι Γκράινερ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του αθλητισμού στις ΗΠΑ. Δύο φορές ολυμπιονίκης, αστέρι του WNBA, «κεντρική» στην ομάδα Phoenix Mercury.
Η είδηση της σύλληψης της τον περασμένο Φεβρουάριο από τις Ρωσικές αρχές, αφού στην κατοχή της βρέθηκε λάδι κάνναβης μέσα σε αμπούλες ηλεκτρονικού τσιγάρου, προκάλεσε μείζον διπλωματικό επεισόδιο με τις ΗΠΑ.
Η δε έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και η στάση της Ουάσιγκτον φάνηκε να σβήνει κάθε ελπίδα για μια άμεση απελευθέρωση της αφού οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Κρεμλίνου και Λευκού Οίκου «έκλεισαν».
Η απελευθέρωσή της, που ούτως ή άλλως δεν θα ήταν μια εύκολη υπόθεση, αίφνης έγινε ακόμη δυσκολότερη. Μερικές φορές μάλιστα μπορεί να έμοιαζε και ακατόρθωτη.
Ως ήταν αναμενόμενο, η είδηση πως η αθλήτρια βρίσκεται πλέον στις ΗΠΑ μετά την συμφωνία για ανταλλαγή της με τον κρατούμενο «έμπορο του θανάτου» Βικτορ Βουτ (διαβόητο έμπορο όπλων), είναι πρώτη είδηση όχι μόνο στον αμερικανικό Τύπο αλλά και όλα τα μεγάλα ΜΜΕ ανά τον κόσμο.
Και αυτό για πολύ περισσότερους λόγους από το ίδιο το γεγονός αφού η επίτευξη αυτής της συμφωνίας σημαίνει πολύ περισσότερα από το ότι μια δημοφιλής αθλήτρια επιστρέφει στην πατρίδα και τους αγαπημένους της και μπαίνει ένα τέλος σε μια τρομακτική περιπέτεια.
Οι δίαυλοι επικοινωνίας Μόσχας-Ουάσιγκτον και οι όροι του Μπάιντεν
Κατά πρώτον, το ότι η συμφωνία αυτή μεταξύ των δύο χωρών επιτεύχθηκε εν μέσω του κλίματος που επικρατεί στις σχέσεις τους, το μπαράζ κυρώσεων στην Μόσχα, τις απειλές αυτής ακόμη και για χρήση πυρηνικών όπλων κ.ο.κ συνιστά μια εξέλιξη που δε μπορεί να υποτιμηθεί.
Είχε ήδη διαφανεί εδώ και εβδομάδες με τις διαδοχικές διαρροές και πληροφορίες περί επικοινωνιών ανώτατων αξιωματούχων και υπουργών μεταξύ των δύο χωρών ότι τα κανάλια επικοινωνίας που είχαν «παγώσει» είχαν αρχίσει και πάλι να «ζεσταίνονται».
Και φυσικά στην ατζέντα δεν ήταν μόνο τα θέματα της Ουκρανίας αλλά και ζητήματα διμερών σχέσεων όπως αυτό της απελευθέρωσης της αθλήτριας.
Κατά δεύτερον, τίθεται ένα ερώτημα του κατά πόσο αυτή η εξέλιξη μπορεί ν βοηθάει για να δούμε κάτι πολύ μεγαλύτερο, και σημαντικότερο, στις σχέσεις των δύο χωρών.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως ο αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν-που έσπευσε να κεφαλαιοποιήσει την επιτυχή επιστροφή της Γκράινερ με φιέστα στον Λευκό Οίκο- είχε δηλώσει στα μέσα Οκτωβρίου και λίγο πριν την σύνοδο των G20, πως εάν ο Βλάντιμιρ Πούτιν παρευρίσκετο σε αυτή θα μπορούσε να έχει μια κατ’ ιδίαν συνάντηση μαζί του εφόσον ο ρώσος πρόεδρος θα δεχόταν να συζητηθεί το θέμα της απελευθέρωσης της αθλήτριας.
Ο Πούτιν βέβαια τελικά εκπροσωπήθηκε από το Υπ.Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ αλλά όπως φαίνεται το νερό είχε ήδη μπει στο αυλάκι.
Μετά λοιπόν από την θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων Ρωσίας-ΗΠΑ και την επιστροφή της αθλήτριας, μπορεί να θεωρηθεί πως αρχίζουν να κλείνουν κάποια θέματα που είναι προαπαιτούμενα για μία συνάντηση των δύο προέδρων.
Εξάλλου ο Μπαίντεν αναφέρθηκε ξανά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο πριν λίγες ημέρες κατά την συνάντηση του με τον γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Τόνισε βέβαια πως θα κάτι τέτοιο θα έπρεπε να γίνει υπό όρους, σε συνεννόηση με τους δυτικούς συμμάχους κλπ. Κανείς δεν θα περίμενε τίποτε λιγότερο βέβαια και σίγουρα μια τέτοια συνάντηση δεν θα γίνει αύριο ή μεθαύριο.
Η απελευθέρωση της αθλήτριας όμως εκτιμάται πως βάζει ένα λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο ρόλος της Σαουδικής Αραβίας και οι σχέσεις με τη Μόσχα
Το τρίτο και εξίσου σημαντικό στοιχείο στην όλη υπόθεση, είναι ο ρόλος της Σαουδικής Αραβίας.
Οι κρατούμενοι, Γκράινερ και Μπρουτ έφτασαν με αεροπορικές πτήσεις από ΗΠΑ και Ρωσία στο Άμπου Ντάμπι, περπάτησαν πλάι-πλάι προς αντίθετες κατευθύνσεις (κάπως όπως έχουμε δει και σε ταινίες με ανταλλαγές κατασκόπων) και στη συνέχεια επιβιβάστηκαν σε πτήσεις για τις δύο χώρες.
Λίγο αργότερα, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εξέδιδαν κοινή ανακοίνωση στην οποία ανέφεραν πως ο πρίγκιπας διάδοχος της πρώτης, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις προσπάθειες διαμεσολάβησης μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας, μαζί με τον πρόεδρο των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ-Ναχιάν.
Εκτιμάται πως η ανακοίνωση, έρχεται να επιδείξει τις άριστες σχέσεις που διατηρεί ο πρίγκιπας με τον Ρώσο Πρόεδρο κάτι που φάνηκε και στην προ μερικών εβδομάδων συνεδρίαση το ΟΠΕΚ όπου Μόσχα και Ριάντ συμμάχησαν για την μείωση κατά 2εκατ. βαρέλια της ημερήσιας παραγωγής πετρελαίου προκαλώντας την οργή των ΗΠΑ.
Η δε Ουάσιγκτον κάνει ότι μπορεί για να πάρει με το μέρος της το Ριάντ αλλά μέχρι στιγμής οι προσπάθειες της έχουν πέσει στο κενό. Το ταξίδι του Μπάιντεν στην Σαουδική Αραβία και η συνάντηση με τον πρίγκιπα διάδοχο -παρά το γεγονός πως ο ίδιος αμερικανός πρόεδρος έλεγε δημόσια πως ήταν «προσωπικά υπεύθυνο» και «θα πλήρωνε» για την στυγερή δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι -δεν στάθηκαν αρκετά για να μεταπείσουν μέχρι στιγμής τον μπιν Σάλμαν να αλλάξει στάση.
Τώρα οι ΗΠΑ έκαναν ακόμη βήμα, βάζοντας στο αρχείο την μήνυση σε βάρος του πρίγκιπα με δικαστική απόφαση και τον ίδιο τον δικαστή να παραδέχεται πως δεν μπορεί να την εξεταστεί αφού η αμερικανική κυβέρνηση δήλωσε πως ο γαλαζοαίματος σαουδάραβας έχει διπλωματική ασυλία…κάτι που βέβαια ήταν ανέκαθεν γνωστό, από όταν οι ΗΠΑ ενθάρρυναν την μήνυση και υπόσχονταν πως «θα πληρώσει».
Παρά τις εκπτώσεις λοιπόν σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατίας για τα οποία οι ΗΠΑ τόσο υπερηφανεύονται διατηρώντας τον ρόλο του παγκόσμιου θεματοφύλακα, η αναθέρμανση των σχέσεων που ο Μπάιντεν αναζητά εξαιτίας κυρίως της ενεργειακής κρίσης και του ρόλου της Σαουδικής Αραβίας σε αυτή, δεν ήρθε.
Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε οποιαδήποτε διαμεσολάβηση, διαψεύδοντας ουσιαστικά την κοινή ανακοίνωση λέγοντας πως οι συζητήσεις έγιναν μόνο μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας. Η ίδια η επιλογή όμως του τόπου «ανταλλαγής των κρατουμένων» δείχνει πως αυτό δεν είναι αλήθεια και φυσικά η επιλογή του Ριάντ να αναφερθεί στον ρόλο που έπαιξε έρχεται να θυμίσει στις ΗΠΑ τις σχέσεις της με τη Μόσχα.
Κανάλι Ένα 90,4fm, Κ.Π.
