Ένας από τους πιο γνωστούς και γενναίους ήρωες του 1821 ήταν αναμφίβολα ο Νικήτας Σταματελόπουλος, γνωστός ως «Νικηταράς ο Τουρκοφάγος».
Τίμιος και ανιδιοτελής, από την αρχή της επανάστασης βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή στο πλευρό του θείου του, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Μετά τη μάχη στα Δολιανά Αρκαδίας τον Μάιο του 1821, του κόλλησαν το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος», διότι όπως τον αντίκρυσαν μέσα στα αίματα, έμοιαζε με σαρκοφάγο ζώο.
Στη μάχη στα Δερβενάκια (26 Ιουλίου 1822) μάλιστα η ορμητικότητα του ήταν τόσο μεγάλη που έσπασε τρία σπαθιά ενώ το τέταρτο κόλλησε στο χέρι του, καθώς έπαθε αγκύλωση και χρειάστηκε ιατρική βοήθεια για να ανοίξει.
Όταν τελείωσε η μάχη, οι πολεμιστές άρχισαν να μοιράζουν τα λάφυρα. Αναζήτησαν τον στρατηγό τους, τον Νικηταρά. Αυτός είχε αποτραβηχτεί να ξεκουραστεί. Τον ρώτησαν τι θέλει κι αυτός τους είπε: «Δεν θέλω τίποτα. Θέλω να δω την πατρίδα μου λεύτερη». Με το ζόρι του χάρισαν ένα άλογο μεγαλόσωμο και ένα σπαθί.
Ωστόσο, μετά την απελευθέρωση άρχισαν οι περιπέτειες του. Συνελήφθη δύο φορές και φυλακίστηκε μετά από κατηγορία για συμμετοχή σε συνωμοσία κατά του βασιλιά Όθωνα.
Προφυλακίστηκε το 1839 ως αρχηγός συνωμοτικής ρωσόφιλης ομάδας, αλλά στη δίκη του (11 Σεπτεμβρίου 1840) αθωώθηκε ελλείψει στοιχείων. Εντούτοις, η κράτησή του παρατάθηκε με αποτέλεσμα να υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη η υγεία του και σχεδόν να τυφλωθεί λόγω διαβήτη.
Όταν πια αποφυλακίστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1841, αποτραβήχτηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά. Το 1843 του απονεμήθηκε ο βαθμός του υποστρατήγου και του δόθηκε μία πενιχρή σύνταξη.
Στη συνέχεια του χορηγήθηκε άδεια να ζητιανεύει στον χώρο όπου σήμερα βρίσκεται ο Ιερός Ναός της Ευαγγελίστριας στον Πειραιά κάθε Παρασκευή απόγευμα και μάλιστα σε θέση όχι αρκετά προσοδοφόρα.
Όταν τον ρώτησαν τι κάνει εκεί, ο Νικηταράς απάντησε ότι κάθεται και απολαμβάνει την ελεύθερη πατρίδα.
Κάποτε ο δικαστής Γεώργιος Τερτσέτης τον ρώτησε γιατί έμεινε φτωχός και δεν πήρε ποτέ του λάφυρα από τις μάχες. Τότε ο Νικηταράς απάντησε: “Πραματευτής δεν ήμουνα. Η μοίρα μου το θέλησε να γίνω καπετάνιος. Μα δε θα ήτανε σωστό να κάμω πραμάτεια το καπετανιλίκι μου για να καζαντίσω!”.
Πέθανε πάμπτωχος στις 25 Σεπτεμβρίου 1849. Η Κυβέρνηση Τζαβέλα και ο βασιλιάς Όθων όρισαν 3ήμερο πένθος. Η ιστορία σήμερα τον αναγνωρίζει ως έναν από τους πιο αγνούς και γενναίους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης.
Στις 23 Μαρτίου 2019, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την τεράστια προσφορά του Νικηταρά στην Εθνική Παλιγγενεσία, ο Δήμος Πειραιά και η Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς πραγματοποίησαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του θρυλικού “Τουρκοφάγου” στον προαύλιο χώρο του Γηροκομείου Πειραιά, κοντά στο σημείο που ο ήρωας οπλαρχηγός ζητιάνευε.
Η ανέγερση της προτομής έγινε με την ευγενική χορηγία του Δημοτικού Συμβούλου Πειραιά και προέδρου της ΠΑΕ Ολυμπιακός Ευάγγελου Μαρινάκη στη μνήμη του πατέρα του Μιλτιάδη Μαρινάκη.
με πληροφορίες από Μηχανή του Χρόνου
